codziennie

Autorka wypomina Polakom, że mimo, iż żyją od wielu wieków z Żydami na tym samym obszarze, stykają się z nimi niemal codziennie, nie znają tej nacji w ogóle. Nie obchodzi ich historia, religia, zwyczaje i obyczaje…

"W wielotysięcznych, stuulicych miastach wychodzą codziennie tysiące gazet, długie, czarne kolumny słów, wykrzykiwane głośno po wszystkich bulwarach. piszą je mali, starsi ludzie w okularach. nieprawda, pisze je Miasto stenografią tysiąca wypadków. rytmem, tętnem, krwią."

„Przyjechał był do pobliskiego stąd miasteczka i uwił tam sobie gniazdo nieduże, codziennie napełniające się szczebiotaniem piskląt ludzkich. Nie przyjechał sam jeden. Przywiózł ze sobą dziewczynę, siostrę młodszą, w sposób bajeczny, prawie aż zabawny do niego podobną. Ta sama drobność wzrostów, wątłość kształtów, te same rysy cery i na rysach rozlane wyrazy. I kochaliż się, kochali!...&rdqu...

Tytułowy bohater, dwuletni chłopiec, „urodził się na Gromniczną i miał dwa lata i dwadzieścia dwa tygodnie wieku swego. Od roku przeszło nie ssał już piersi matczynej, natomiast codziennie (...) przypinał się z całej mocy do brzegu garnka, który matka przy ustach mu trzymała, i pił mleko powoli, z lubością, z rozstawionymi krótkimi palcami rąk, z wydobytym spod radna kolanem i z głuchym postękiwaniem,...

Debiutancka powieść Żeromskiego, oparta na jego własnych doświadczeniach. Nie bez powodu Żeromski porusza w niej tematykę rusyfikacji oraz kiełkujących coraz odważniej w młodym pokoleniu postaw patriotycznych - zainspirowały go osobiste przeżycia. Bohaterem utworu jest Marcin Borowicz, dorastający chłopak, uczący się w szkole zarządzanej przez zaborców. Jego historia przybliża realia dojrzewania...